रेखा थापाको आह्वान: पुरुषलाई भोट नहालौँ, नारी दिवस बन्द गरौँ
काठमाडौं- चर्चित अभिनेत्री रेखा थापाले अब आउने निर्वाचनमा महिलाले पुरुषलाई भोट नहाल्ने अभियान थाल्नुपर्ने बताएकी छन्। उनले महिलाहरु पुरुषका लागि ताली पड्काउने र दर्शकका रुपमा मात्रै सीमित रहेको समेत बताएकी छन्।
११०औँ अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवसका अवसरमा आइतवार काठमाडौंमा आयोजित एक साक्षात्कार कार्यक्रममा बोल्दै अभिनेत्री थापाले यस्तो बताएकी हुन्। अभिनेत्री थापाले नेपाली समाजमा पुरुषको दबदबा तोड्नका लागि महिलाले ठूलै हिम्मत जुटाउन सक्नुपर्ने बताइन्।
‘पुरुषको दबदबा भयो, महिला कोटामा मात्रै भन्ने महिलाले हिम्मत गरेर चुनावमा पुरुषलाई भोट नहाल्न म चुनौती दिन्छु’, उनले भनिन्, ‘संसददेखि सडकसम्म महिला ताली पड्काउन र दर्शकको रुपमा मात्रै काम गरेकाले सधैँ पछाडि परेका छन्।’ उनले अहिले पनि महिलालाई केबल उपस्थितिका लागि मात्रै प्रयोग गरिने गरेको गुनासो गरिन्।
‘अपवाद बाहेक संसददेखि सडकसम्म हामी महिलालाई दर्शकको रुपमा उपस्थिति गराइन्छ। संसदको लोगो गलायो, लिपिस्टिक लगायो। संसदमा गयो, ताली बजायो, बस्यो। यसरी महिला मुक्ति हुन्छ?’, उनले सोधिन्, ‘हामी जहाँ छौँ त्यहाँ प्रभावकारी भूमिका खेल्नुपर्छ। व्यक्तिगत रुपमा मैले यो कुरा भनिरहेकी छैन। बजारका महंगा होटलमा महिला मुक्तिबारे चर्को स्वरले बोल्दैमा गाउँबस्तीको वास्तविकता सम्बोधन हुँदैन। कारण त्यही हो, हामी उपहारको पदको आशा गरिरहेका छौं। हामीभित्र डर छ। त्यो डर हटाउन सक्नुपर्छ।’
उनले महिलाहरुले आफूलाई कम्जोर ठानेकैले हेपिनुपरेको बताइन्। ‘महिला हाम्रो पहिचान हो। यही पहिचानका आधारमा विभेद खेप्नुपर्ने? हेपिनुपर्ने? थिचिनु पर्ने? कुनै कारण छैन’, थापाले भनिन्, ‘संसददेखि सडकसम्म महिलालाई उपहारका वस्तुको रुपमा लिनुको कारण के हो? हामी महिलाहरु आफू सक्षम बन्न सकेनौं कि? यसमा ध्यान जान जरुरी छ।’
थापाले राज्यका सबै निकायमा महिलाको उपस्थिति ५० प्रतिशत हुनुपर्ने माग गरिन्। ‘नेपालमा पुरुषभन्दा महिला बढी छौं। हामीले नै मतदान गरेर पुरुषलाई जिताउनु पर्छ। अनि हामीले नै कोटा रोज्नुपर्ने? यो चलन कहिलेसम्म? यो सब के का लागि? यदि हामीलाई साँच्चिकै महिला मुक्ति चाहिएको हो भने आगामी चुनावमा मतदान बहिष्कार गरेर हेरौं। पुरुषलाई भोट नहालेर हेरौँ’।
उनले भनिन्, ‘मातृसत्ताको आवश्कता हो भने प्रत्यक्ष निर्वाचित महिला राष्ट्रपति वा प्रधानमन्त्री जेसुकै भए पनि चुनाव लडेर संसदमा पुगौँ। किस्तीमा दिइने पद चाहिँदैन भन्न सकौँ।’ २१औँ शताब्दीका नारीले चुनौती खडा गर्न सक्नुपर्ने उनले बताइन्।
‘अब यो देश हामी चलाउछौं, हामीलाई जनताबीचमा जान कसैले नरोक, हामी जनताकै बीचबाट मातृसत्ताको लागि मत लिएर आउँछौं, नभए मतदान बहिष्कार गछौं भनौं अनि कसरी पुरुषले सत्ता सञ्चालन गर्छन्?’, उनले भनिन् ‘सरकारमा कुनै पनि महिला सहभागी नबनौं। यो खालको दबाब र्सिजना गर्न सक्छौं? मेरो पश्न हामी महिलामाथि हो। हामी आफूलाई सशक्त ढंगले उभ्याउन सकौं। हामी जातमा होइन, क्षमतामा विश्वास गर्न सकौं। पुरुष सत्ताको कार्टुन बन्नबाट जोगियौं।’
उनले पुरुषसरह बराबरी हुने हो भने नारी दिवस नमनाउन पनि थापाले आग्रह गरिन्। ‘हामी पुरुषसँग बराबरी हुन चाहन्छौ भने यस्ता नारी दिवस नमनाऔं। हामी आफूलाई परिमार्जित गर्न सकौं। लडेर भिडेर चुनौतीको सामना गरेर पुरुषसँग प्रतिष्पर्धा गरौं’, उनले अगाडि थपिन्, ‘मेरो भन्नु यत्ति हो कि संसददेखि सडकसम्म छोरीलाई छोरी बन्न तालिम दिइन्छ। यो एक कु-प्रथा हो यसको अन्त्य गरौं।